شرایط تحصیل در ترکیه

شرایط تحصیل در ترکیه در بدو امر نیازمند داشتن کارت اقامت یا حق شهروندی است. به این شکل تحصیل در مقاطع مدرسه، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری فراهم خواهد بود. ترکیه دارای سیستم آموزشی بسیار قوی بوده و می توان با دنبال کردن دوره های آموزشی آن، به مدارج علمی بالایی دست یافت. به علاوه در این کشور مدارس و دانشگاه های دولتی و بین المللی متعددی وجود داشته و زمینه تحصیلات در رشته های مختلف و متنوع، فراهم شده است.

تقویم آموزشی در کشور ترکیه 

روال و فرایند تحصیلی در کشور ترکیه، شباهت های زیادی با چیزی دارد که در ایران می گذرد. از این جهت افرادی که از ایران برای ادامه تحصیلات به ترکیه می روند، به سرعت با شرایط آن هماهنگی لازم را به دست خواهند آورد.

سال تحصیلی در ترکیه از اواسط ماه سپتامبر، یعنی شهریور آغاز شده و تا ژوئن در قالب دو ترم تحصیلی، ادامه دارد. البته در فصل زمستان با دو هفته تعطیلات روبرو هستیم. 

روزهای کاری مراکز آموزشی نیز از دوشنبه تا جمعه تعریف شده است. این در خصوص مدارس و دانشگاه ها، هر دو، جریان دارد. 

لازم به توضیح است که زبان رایج تحصیلی در کشور ترکیه، زبان های ترکی و انگلیسی می باشند. برای گذراندن دوران تحصیلی در مقطع کارشناسی، همانند بسیاری از کشورهای دیگر، یک دوره چهار ساله داریم و دوره کارشناسی ارشد نیز به اندازه 2 سال طول خواهد کشید. همین طور دوره دکتری در ترکیه، به مدت چهار سال است.

طی سال های اخیر ترکیه توانسته با دانشگاه های معتبر، دانشجویان زیادی را پذیرا بوده و به نظر می رسد که این سیر روال صعودی داشته باشد. البته ناگفته نماند که امکان دریافت بورسیه تحصیلی ترکیه نیز وجود داشته و در صورت موفقیت به اخذ آن، از مزایای هزینه رایگان سکونت، شهریه، بیمه درمانی و همین طور هزینه های سفر، برخوردار خواهید شد.

بهترین دانشگاه های ترکیه

از بهترین دانشگاه های ترکیه می توان به دانشگاه مدیپل استانبول، دانشگاه آیدین استانبول و دانشگاه باهچه شهیر، دانشگاه فنی خاورمیانه، دانشگاه بغازیچی، دانشگاه بیلکنت، دانشگاه سابانجی و … اشاره کرد. دانشگاه های کشور ترکیه دارای میزان اعتبار جهانی قابل توجهی بوده و به لحاظ استانداردها نیز در سطح بالایی قرار دارند. با توجه به اعتبار مدارک بین المللی دانشگاه های ترکیه، تحصیل در این دانشگاه ها و اخذ مدرک کاملا ارزشمند بوده و می توان از این مدارک در سطح جهانی از جمله در کشورهای اروپایی و آمریکا، استفاده کرد.

دانشگاه های کشور ترکیه به دو گروه بزرگ دانشگاه های دولتی و خصوصی دسته بندی می شوند.

• دانشگاه های دولتی ترکیه: همان طور که انتظار می رود، این دانشگاه ها به وسیله دولت افتتاح شده و اداره می شوند. معمولا در دانشگاه های دولتی ترکیه آموزش ها به زبان های ترکی به عنوان زبان غالب و همین طور زبان های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی خواهد بود.
• دانشگاه های خصوصی ترکیه: اما در خصوص دانشگاه های خصوصی که همیشه آن ها را با پرداخت شهریه های گزاف و گران قیمت می شناسیم، در ترکیه نیز اوضاع به همین منوال است. البته باید گفت که دانشگاه های خصوصی ترکیه از سطح اعتبار بالایی در صحنه جهانی برخوردار هستند. به طور غالب در این دانشگاه های خصوصی، از زبان انگلیسی به عنوان زبان اصلی تدریس استفاده می شود.

اکثر دانشگاه های کشور ترکیه، مورد تائید وزارت علوم در ایران هستند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دانشگاه های ترکیه مورد تائید وزارت علوم

دانشگاه های ترکیه مورد تائید وزارت علوم به شرح زیر هستند:

1. Bilkent University/ Bilkent Universitesi
2. Bogazici University / Bogazici Universitesi
3. Hacettepe University / Hacettepe Universitesi
4. Koc University / Koc Universitesi
5. Middle East Technical University / Orta Dogu Teknik Universitesi
6. Sabanci University
7. Ankara University / Ankara Universitesi
8. Cankaya University
9. Cukurova University
10. Dokuz Eylul University
11. Ege University / Ege Universitesi
12. Erciyes University / Erciyes Universitesi
13. Gazi University / Gazi Universitesi
14. Istanbul Technical University / Istanbul Teknik Universitesi
15. Istanbul University / Istanbul Universitesi
16. Karabuk University
17. Marmara University / Marmara Universitesi
18. Yildiz Technical University / Yildiz Teknik Universitesi
19. Akdeniz University
20. Anadolu University
21. Atılım University
22. Bahçeşehir University (BAU)
23. Eskisehir Osmangazi University
24. Istanbul Aydin University
25. Istanbul Bilgi University
26. Izmir Institute of Technology
27. Izmir University of Economics
28. Kadir Has University
29. Kocaeli Univerity
30. KTO Karatay Universitesi
31. Ondokuz Mayis University
32. Ozyegin University
33. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
34. Sakarya University
35. Selcuk University / Selcuk Universitesi
36. Uludag University / Uludag Universitesi
37. University of Gaziantep / Gaziantep Universitesi
38. Yeditepe University

دانشگاه های ترکیه مورد تائید وزارت بهداشت ایران

1. Bilkent University/ Bilkent Universitesi
2. Bogazici University / Bogazici Universitesi
3. Hacettepe University / Hacettepe Universitesi
4. Koc University / Koc Universitesi
5. Middle East Technical University / Orta Dogu Teknik Universitesi
6. Sabanci University
7. Ankara University / Ankara Universitesi
8. Cankaya University
9. Cukurova University
10. Dokuz Eylul University
11. Ege University / Ege Universitesi
12. Erciyes University / Erciyes Universitesi
13. Gazi University / Gazi Universitesi
14. Istanbul Technical University / Istanbul Teknik Universitesi
15. Istanbul University / Istanbul Universitesi
16. Karabuk University
17. Marmara University / Marmara Universitesi
18. Yildiz Technical University / Yildiz Teknik Universitesi
19. Akdeniz University
20. Anadolu University
21. Atılım University
22. Bahçeşehir University (BAU)
23. Eskisehir Osmangazi University
24. Istanbul Aydin University
25. Istanbul Bilgi University
26. Izmir Institute of Technology
27. Izmir University of Economics
28. Kadir Has University
29. Kocaeli Univerity
30. KTO Karatay Universitesi
31. Ondokuz Mayis University
32. Ozyegin University
33. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
34. Sakarya University
35. Selcuk University / Selcuk Universitesi
36. Uludag University / Uludag Universitesi
37. University of Gaziantep / Gaziantep Universitesi
38. Yeditepe University

لازم به ذکر است که این فهرست های عرضه شده در خصوص دانشگاه های مورد تائید وزارت علوم و وزارت بهداشت، مربوط به سال 2020-2021 بوده و این احتمال وجود دارد که در سال های آتی، این فهرست دستخوش تغییراتی شود.

تحصیل در ترکیه در مدارس

مدارس در ترکیه انواع مختلفی داشته و امکان تحصیل در مدارس بین المللی نیز وجود دارد. به ویژه مدارس آمریکایی در ترکیه دارای شرایط بسیار مناسبی بوده و در صورتی که بخواهید سطح تحصیلی و آموزشی فرزندتان بالاتر باشد، می توانید به این شکل از مدارس انگلیسی زبان بهره مند شوید.

لازم به ذکر است که کشور ترکیه یکی از بهترین سیستم های آموزشی در جهان را دارد و الگوهای آن، مطابق با بهترین الگوهای آموزشی اروپایی تدوین شده است. دوره آموزش در مدارس ترکیه، 12 سال کامل بوده و پس از آن تحصیلات در دوران دانشگاهی و به شکلی تحصیلات تکمیلی آغاز می شود.

سیستم آموزشی در کشور ترکیه به 3 دوره 4 ساله تقسیم بندی شده است. به این ترتیب که 4 سال اول را دوران آموزش ابتدایی و 4 سال دوم را دوران آموزش ابتدایی دوم و 4 سال آخر را دوران آموزش متوسطه تشکیل می دهد. دانش آموزان باید از 7 سالگی دوران آموزش تحصیلی خود را آغاز کنند.

نکته 1: افراد دارای هر گونه اقامت، حتی اقامت یک ساله، مجوز ثبت نام فرزندان خود در مدارس دولتی ترکیه را دارا بوده و دولت ترکیه موظف شده است که شرایط تحصیل برای تمام مردم ترکیه را فراهم نماید.

نکته 2: آموزش در ترکیه اجباری بوده و در صورتی که والدین از آموزش کودک خود ممانعت ایجاد کرده یا به هر شکلی شرایط آن را مهیا نسازند، مجرم بوده و قابل پیگرد قانونی هستند.

نکته 3: دو دوره دیپلم در دوران تحصیل 12 ساله به دانش آموزان در کشور ترکیه داده می شود. یک دیپلم پس از به پایان رسیدن دوره تحصیل آموزش ابتدایی دوم (یعنی پس از گذشت 8 سال) و یک دیپلم دیگر نیز پس از به پایان رساندن دوره متوسطه، ارائه خواهد شد.

دریافت کارت کیملیک برای ثبت نام در مدارس

توجه داشته باشید که برای اتباع خارجی، داشتن کارت کیملیک (کارت اقامت) برای ثبت نام در مدارس ضروری است و در صورتی که قرار است فرزند خود را در یکی از مدارس ترکیه ثبت نام کنید؛ باید پیشتر نسبت به دریافت این کارت اقدام کرد باشید.

تحصیل در ترکیه در مقطع کارشناسی

افرادی که قصد ورود به دانشگاه در مقطع کارشناسی را دارند، باید پیش از آن دوره 12 ساله (یا معادل آن در کشور دیگر) را سپری کرده و دارای دیپلم باشند. برای تحصیل در مقطع کارشناسی با دو گروه دانشگاه های دولتی یا خصوصی در کشور ترکیه روبرو هستیم و برای ورود به دانشگاه نیاز به پذیرش در آزمون های ورودی آن ها خواهد بود.

آموزش در دوران کارشناسی به مدت 4 سال خواهد بود و غالبا آموزش ها به زبان ترکی است. لازم به ذکر می باشد که برای افرادی که تسلطی به زبان ترکی نداشته و از کشورهای دیگر با ویزای تحصیلی به ترکیه آمده باشند، دوره های آموزش زبان ترکی برگزار می شود تا برای حضور در کلاس های درس، آمادگی داشته باشند.

تحصیل در ترکیه در مقطع کارشناسی ارشد

آغاز به تحصیل در دوره کارشناسی ارشد تا حدودی ساده تر بوده و دانشجویان می توانند در همان دانشگاهی که مدرک کارشناسی خود را اخذ کرده اند، نسبت به دنبال کردن دوره کارشناسی ارشد که به مدت 2 سال است، اقدام کنند. (البته این مرحله نیز نیاز به قبولی در آزمون کارشناسی ارشد خواهد داشت.)

همین طور اکثر دانشگاه های در سال دوره های آزمون جهت پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد برگزار می کنند و این امکان برای افراد وجود دارد که جهت ورود به این مقطع در دانشگاه های مختلف، اقدام کنند.

تحصیل در ترکیه در مقطع دکتری

تحصیل در ترکیه در مقطع دکتری نیازمند دریافت نمره آیلتس 5.6 و بیشتر بوده و متقاضی باید دارای معدل خوب و همین طور مقالات ISI باشد. به علاوه داشتن نامه از یک استاد راهنما برای پذیرش در مقطع دکتری در دانشگاه های ترکیه موثر خواهد بود. به این شکل اگر شما در یک دانشگاه معرفی نامه یک استاد راهنما را داشته باشید، شانس پذیرش شما در همان دانشگاه در مقطع دکتری بسیار بالا خواهد بود.

دوران تحصیل در مقطع دکتری یا PHD، 4 سال است که 2 سال اول آن به شکل حضوری و تئوریک بوده و 2 سال بعدی را دوره های تحقیقاتی و عملی تشکیل می دهد.

رشته های تحصیلی در ترکیه

رشته های تحصیلی در کشور ترکیه شامل گروه های مختلف رشته های علوم تجربی، علوم انسانی، هنر و علوم ریاضی بوده و در تمامی شاخه های پزشکی، حقوق، مهندسی، معماری، آموزش و … دارای پذیرش های تحصیلی هستند.

بورسیه تحصیلی

دریافت بورسیه تحصیلی در کشور ترکیه نیازمند داشتن رزومه علمی بسیار عالی و معدل و نمرات مناسب است. معمولا بورسیه تحصیلی در این کشور در مقطع دکتری داده می شود و کمتر در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد شاهد این موضوع هستیم. البته در مقطع کارشناسی ارشد نیز ارائه بورسیه در بعضی مواقع و با احراز تمام شرایط، ممکن خواهد بود.

هزینه تحصیل در ترکیه

هزینه تحصیل در دوران کارشناسی، برای دانشگاه های دولتی چیزی بین 100 تا 300 دلار در هر سال تحصیلی خواهد بود. این هزینه برای دانشگاه های غیردولتی از 8  هزار دلار شروع شده و بسته به دانشگاه و رشته تا 25 هزار دلار در سال متغیر خواهد بود.

هزینه تحصیل در دوران کارشناسی ارشد، در دانشگاه های دولتی ترکیه چیزی بین 500 تا 1000 دلار در سال است. این رقم برای دانشگاه های انگلیسی زبان و بین المللی به 1000 تا 3000 دلار در سال می رسد.

هزینه تحصیل در دوره دکتری در کشور ترکیه چیزی نزدیک به 40000 دلار در سال خواهد بود.

کار حین تحصیل در ترکیه

دانشجویان در مقاطع تحصیلی مختلف، اجازه کار در ساعات محدود را خواهند داشت.

اجازه کار برای دانشجویان مقطع کارشناسی، به اندازه 10 ساعت در هفته خواهد بود.

اجازه کار برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، به اندازه 20 ساعت در هفته خواهد بود.

دانشجویان مقطع دکتری می توانند همزمان به اشتغال پرداخته و به ویژه در فعالیت های تحقیقاتی یا آموزشی دانشگاه شرکت داشته و از بابت آن حقوق دریافت کنند.

مدارک مورد نیاز اخذ ویزای تحصیلی ترکیه

مدارک لازم برای اخذ ویزای تحصیلی ترکیه به شرح زیر است:

• کپی صفحه اول پاسپورت متقاضی، با ذکر این نکته که تاریخ انقضای پاسپورت نباید کمتر از یک سال باشد.
• نامه ای که از دانشگاه مورد نظر جهت ویزای تحصیلی ترکیهاخذ شده است.
• فرم تقاضای دانشجو برای اخذ ویزای دانشجویی ترکیه

موقعیت کار پس از تحصیل

همان طور که ذکر کردیم کار در دوران تحصیل در دانشگاه های ترکیه با ذکر ساعات مجاز، امکان پذیر خواهد بود و فارغ التحصیلان می توانند در صورت موفقیت در استخدام در مشاغل مختلف در کشور ترکیه، نسبت به اخذ ویزای کار اقدام کرده و پس از آن با طی مراحل لازم، برای دریافت اقامت موقت یا دائمی اقدام کنند. همین طور مسیر اخذ حق شهروندی ترکیه نیز به این شکل هموارتر خواهد بود.

وضعیت اقامت و اخذ تابعیت پس از تحصیل

تا زمانی که ویزای تحصیلی ترکیه را در اختیار دارید، اقامت موقت شما در این کشور، هموار بوده و پس از آن نیز می توانید برای گرفتن ویزای کار و در پی آن با گذراندن 5 سال لازم، جهت دریافت اقامت دائم اقدام نمایید.

سوالات متداول

آیا برای تحصیل در مدارس ترکیه، تسلط به زبان ترکی لازم است؟

بله، حتی در صورتی که قصد ثبت نام فرزند خود در یکی از مدارس بین المللی را داشته باشید، باز باید وی زبان ترکی را به خوبی بداند و این به عنوان یکی از پیش شروط در نظر گرفته شده است.

مزیت مدارس بین المللی در ترکیه چیست؟

در این مدارس دروس به زبان انگلیسی تدریس شده و کودکان فرصت یادگیری این زبان در کنار زبان ترکی را نیز دارند. به علاوه بیشتر کلاس ها در مدارس بین المللی ترکیه به صورت نیمه خصوصی و با جمعیت کم برگزار می شوند و این فرصت آموزش بهتر و دقیق تر را فراهم می کند.

در دانشگاه های ترکیه به چه زبانی تدریس می شود؟

زبان غالب تدریسی در دانشگاه های ترکیه زبان ترکی است، با این همه در برخی از دانشگاه های بین المللی، آموزش به زبان انگلیسی انجام می شود.

آیا می توان با دیپلم ایران، در دانشگاه های ترکیه مشغول به تدریس شد؟

با معادل سازی و ترجمه مدرک دیپلم و همین طور دریافت پذیرش از دانشگاه های ترکیه، امکان ادامه تحصیل در این کشور برای متقاضیانی که موفق به اخذ ویزای تحصیلی شوند، میسر خواهد بود.

میزان اعتبار دانشگاه های ترکیه در سطح جهانی چقدر است؟

سیستم آموزشی ترکیه و به طور کلی دانشگاه های آن، دارای اعتبار مناسبی در عرصه جهانی هستند.